Switch bill of lading có phải là vận đơn không?

Trong ngành vận tải hàng hải, Switch Bill of Lading (vận đơn đổi) là một công cụ quan trọng, nhưng việc nó có phải là một vận đơn thực thụ hay không vẫn còn gây ra nhiều tranh cãi. Một số ý kiến cho rằng Switch Bill of Lading chỉ là một bản sao được thay thế cho bản vận đơn gốc, nhằm thay đổi các thông tin liên quan đến hàng hóa, bên gửi hoặc bên nhận, mà không đảm bảo đầy đủ chức năng của một vận đơn chính thức. Vậy quan điểm này có đúng hay không?

Trong bài viết này, chúng ta sẽ đi sâu phân tích bản chất của Switch Bill of Lading, tìm hiểu những yếu tố khiến nó khác biệt so với vận đơn thông thường, và xem xét các lập luận ủng hộ cũng như phản bác quan điểm rằng nó không phải là vận đơn.

Trước tiên, chúng ta cùng tham khảo trích dẫn “khái niệm hay định nghĩa Vận đơn”

1. Quy tắc Hague-Visby (Công ước quốc tế về thống nhất một số quy tắc pháp luật liên quan đến vận đơn, 1924)”

– “Quy tắc Hague-Visby” là các quy tắc quốc tế phổ biến, điều chỉnh trách nhiệm của các hãng vận tải khi phát hành vận đơn. Các quy tắc này định nghĩa **vận đơn (Bill of Lading) là “giấy biên nhận hàng hóa” và “bằng chứng của hợp đồng vận chuyển”. Mặc dù “Switch Bill of Lading” có thể thay thế vận đơn gốc, nhưng nó vẫn đáp ứng các tiêu chí này vì nó là tài liệu ghi nhận việc nhận hàng và làm bằng chứng của hợp đồng vận chuyển giữa các bên liên quan.

– Điều I(b) của Quy tắc Hague-Visby định nghĩa vận đơn một cách rộng rãi, đủ để bao gồm “Switch Bill of Lading” vì nó đơn giản đề cập đến bất kỳ tài liệu nào cung cấp bằng chứng của hợp đồng vận chuyển.

2. “Quy tắc Rotterdam (Công ước Liên Hợp Quốc về Hợp đồng vận chuyển hàng hóa quốc tế hoàn toàn hoặc một phần bằng đường biển, 2008)”

– “Quy tắc Rotterdam” cung cấp một khung pháp lý hiện đại để điều chỉnh việc phát hành các tài liệu vận chuyển, bao gồm cả vận đơn. Quy tắc này mở rộng khái niệm vận đơn để bao gồm các loại tài liệu vận chuyển khác nhau trong thương mại quốc tế, kể cả các dạng điện tử.

– Theo Quy tắc Rotterdam, một vận đơn là bất kỳ tài liệu nào do hãng vận chuyển phát hành để làm bằng chứng nhận hàng và hợp đồng vận chuyển. Vì “Switch Bill of Lading”cũng phục vụ mục đích tương tự (mặc dù có những thay đổi hoặc cập nhật chi tiết), nên nó được coi là một loại vận đơn theo khung pháp lý này.

3. Quy tắc thực hành thống nhất về tín dụng chứng từ (UCP 600):

– Căn cứ “UCP 600”, do Phòng Thương mại Quốc tế (ICC) ban hành, điều chỉnh việc sử dụng vận đơn và các tài liệu vận chuyển khác trong tín dụng chứng từ. Mặc dù UCP 600 không đề cập cụ thể đến thuật ngữ “Switch Bill of Lading”, nhưng nó coi bất kỳ vận đơn nào được trình bày phù hợp với các điều kiện của tín dụng là hợp lệ.

– Điều 20(a)(ii) của UCP 600 định nghĩa vận đơn một cách rộng rãi là tài liệu do hãng vận tải phát hành để làm bằng chứng của hợp đồng vận chuyển và việc nhận hàng hóa. Điều này cũng bao gồm “Switch Bill of Lading”, vì nó thực hiện cùng chức năng.

4. “Luật chung của Anh và Đạo luật Vận chuyển Hàng hóa bằng Đường biển (COGSA 1992)”

– Theo “luật Anh” điều chỉnh một phần lớn các giao dịch hàng hải quốc tế, vận đơn được coi là “chứng từ sở hữu”, “giấy biên nhận” và “bằng chứng của hợp đồng vận chuyển”.

– “Đạo luật Vận chuyển Hàng hóa bằng Đường biển 1992” (UK) áp dụng cho tất cả các hình thức vận đơn đóng vai trò là chứng từ sở hữu và hợp đồng vận chuyển. Mặc dù đạo luật này không đề cập cụ thể đến “Switch Bill of Lading”, nhưng theo luật chung, nếu “Switch Bill of Lading” thay thế vận đơn gốc và đáp ứng các tiêu chí trên, nó được coi là hợp lệ theo luật.

– Trong các phán quyết của tòa án, tòa án Anh đã công nhận tính hợp pháp của “Switch Bill of Lading” miễn là chúng được sử dụng đúng cách và các điều khoản của hợp đồng được giữ nguyên.

5. “Luật hàng hải trong các quốc gia thuộc hệ thống luật dân sự”

– Ở các quốc gia theo hệ thống “luật dân sự”, chẳng hạn như Pháp và Đức, các quy định hàng hải và luật thương mại định nghĩa vận đơn tương tự như các công ước quốc tế đã đề cập ở trên. Ví dụ, “Bộ luật Thương mại Pháp” công nhận bất kỳ vận đơn nào làm bằng chứng nhận hàng hóa và hợp đồng vận chuyển, bao gồm cả “Switch Bill of Lading”, miễn là chúng đáp ứng các yêu cầu và thủ tục pháp lý.

– “Bộ luật Thương mại Đức (HGB)” cũng thừa nhận vận đơn dưới dạng tổng quát, không có sự phân biệt cụ thể nào khiến “Switch Bill of Lading” không được công nhận là vận đơn hợp lệ.

6. Bộ luật Hàng hải Việt Nam (2015)

Điều 148 – Vận đơn đường biển

• Vận đơn đường biển là chứng từ do người vận tải hoặc người được người vận tải ủy quyền ký phát sau khi hàng hóa đã được xếp lên tàu hoặc sau khi người vận tải nhận hàng để xếp lên tàu.

• Vận đơn đường biển là chứng từ xác nhận người vận tải đã nhận hàng và có nghĩa vụ giao hàng cho người nhận được ghi trên vận đơn.

Điều 149 – Loại hình vận đơn

• Vận đơn đường biển có thể là vận đơn đích danh (ghi rõ tên người nhận hàng), vận đơn theo lệnh (theo yêu cầu của một người nhất định) hoặc vận đơn vô danh (không ghi tên người nhận cụ thể).

Điều 150 – Chức năng của vận đơn

Vận đơn có ba chức năng chính:

1. Biên lai nhận hàng: Xác nhận người vận tải đã nhận hàng từ người gửi.

2. Chứng từ sở hữu hàng hóa: Vận đơn là chứng từ thể hiện quyền sở hữu hàng hóa, có thể chuyển nhượng cho bên thứ ba.

3. Bằng chứng của hợp đồng vận tải: Vận đơn là bằng chứng về điều kiện của hợp đồng vận tải hàng hóa bằng đường biển giữa người gửi hàng và người vận tải.

Kết luận:

Mặc dù các văn bản luật cụ thể không luôn đề cập trực tiếp đến thuật ngữ “Switch Bill of Lading”, nhưng các công ước quốc tế, nguyên tắc của luật chung và thực tiễn thương mại đều công nhận tính hợp pháp của nó. Các đặc điểm cơ bản của vận đơn: “giấy biên nhận hàng hóa, hợp đồng vận chuyển, và chứng từ sở hữu” – đều được duy trì trong “Switch Bill of Lading”. làm cho nó trở thành một dạng hợp lệ của vận đơn dưới hầu hết các quy định về vận chuyển và thương mại.

Do đó, từ góc độ pháp lý và quy định, “Switch Bill of Lading”thực sự là một “vận đơn” (Bill of Lading), mặc dù nó được sử dụng để thay thế vận đơn gốc trong các tình huống cụ thể, chẳng hạn như trong thương mại ba bên hoặc để bảo mật thông tin thương mại.

Chúc quý anh chị luôn mạnh khoẻ và thành công,